Batterijopslag: Onmisbaar in een flexibel energiesysteem

Batterijopslag vergroot de flexibiliteit in het energiesysteem en is belangrijk voor een efficiënte benutting van het net. Vooral lithiumbatterijen zijn gewild. Gedreven door de groei van elektrische voertuigen, zijn de prijzen het afgelopen decennium meer dan gedecimeerd, terwijl het aanbod sinds 2020 al verviervoudigd is. Hoe kunnen we batterijen het best benutten?

Over de inzet van batterijen bestaan bij een breder publiek enkele misverstanden, zoals:

  • Netbeheerders hebben batterijen nodig voor flexibiliteit – Flexibiliteit kan ook geleverd worden door verschuiving van stroomvraag in de tijd of het aftoppen van teveel hernieuwbare opwek. 
  • Alle overtollige hernieuwbare energie moet worden opgeslagen –  Ook dit is onjuist. Afschakeling van hernieuwbare opwek  (curtailment) is soms efficiënter.  

Het nut van batterijen

Evengoed kunnen batterijen op verschillende manieren nut hebben voor het energiesysteem::

  • Zelfvoorziening – Batterijen kunnen bijdragen aan een grotere zelfvoorziening bij huishoudens en bedrijven, ze kunnen backup vermogen leveren en helpen kosten voor teruglevering van eigen opwek te verlagen
  • Balanshandhaving – Batterijen worden gebruikt om reservevermogen te leveren aan landelijk netbeheerder TenneT om de netfrequentie constant te houden, of om programmaverantwoordelijke partijen (zoals je energiebedrijf) te helpen de eigen portfolio van vraag en aanbod in balans te houden. 
  • Congestiemanagement – Bij inzet binnen bedrijven of huishoudens, achter de meter, kunnen batterijen helpen om vraag- of aanbodpieken af te vlakken. Die rol kunnen ze ook spelen binnen collectieve energiemanagementsystemen.

Hoe het niet moet

De inzet van batterijen kan ook negatief uitwerken, op de volgende manieren:

  • Verergeren congestie – Als teveel batterijen in een gebied tegelijk op hetzelfde prijssignaal van TenneT reageren, kunnen ze vraag- of aanbodpieken veroorzaken en zo netcongestie vergroten.
  • Verstoren netfrequentie – Als batterijen te snel reageren op prijssignalen en allemaal ineens met vol vermogen op- of afgeschakeld worden, beïnvloedt dat de netfrequentie negatief. 
  • Demping prijssignaal – Een te grote toename van het batterijaanbod kan leiden tot marktverzadiging en demping van prijsfluctuaties, waardoor het verdienvermogen van batterijen onder druk komt te staan.

Een verstandige inzet van batterijen

Hoewel het aantrekkelijk is voor marktpartijen om geld te verdienen met batterijen, is het systeem daar dus niet altijd bij gebaat. Zeker is dat inzet voor een grotere zelfvoorziening bij bedrijven en huishoudens altijd bijdraagt aan een robuust systeem voor een duurzame toekomst!

Over Heleen

Met veel plezier werk ik als zelfstandig adviseur energietransitie voor overheden, bedrijven en andere partijen. In mijn advieswerk bouw ik op ruim twintig jaar ervaring in een reeks aan organisaties en met uiteenlopende energiethema’s.

Als consultant bij TNO en Guidehouse deed ik veel strategisch en beleidsvoorbereidend werk rond energie en klimaat voor o.a. de Europese Commissie, ministeries, energiebedrijven, ontwikkelings- en commerciële banken.

Bij netbeheerder TenneT werkte ik aan flexibilisering van het energiesysteem ten behoeve van balanshandhaving en congestiemanagement, met aandacht voor industriële vraagsturing en energieopslag en voor mogelijkheden van collectief energiemanagement binnen energy hubs op bedrijventerreinen.

Gerelateerde blogs

Shell: Vol gas op scope 3!?

Shell: Vol gas op scope 3!?

In november 2024 won Shell het hoger beroep tegen Milieudefensie. Het hof vond dat Shell niet gehouden kan worden aan een specifieke uitstootreductie. Shell wil echter wel zijn best doen voor het klimaat en wil in 2050 een “net-zero energy business” zijn. Dit betekent...

Lees meer
Groene waterstof: Eggs in two baskets

Groene waterstof: Eggs in two baskets

In het Financieele Dagblad werd eind januari '25 de olifant in de kamer benoemd: Nederland verwacht teveel van zijn groene-waterstofproductie. Het vorige kabinet ambieerde voor 2032 8 GW aan elektrolysecapaciteit - een verdubbeling van het doel uit het Klimaatakkoord...

Lees meer
Elektriciteitskosten in industrie: Europa is de weg

Elektriciteitskosten in industrie: Europa is de weg

De elektriciteitsrekening, inclusief de nettarieven, is voor grootverbruikers in Nederland flink hoger dan daarbuiten, aldus een Kamerbrief van de ministers van EZK. Is het een goed idee daarom nettarieven voor het bedrijfsleven te harmoniseren met buurlanden? Het...

Lees meer