Yes, een energiehub – Hoe regelen we de transportrechten?

Energiehubs op bedrijventerreinen zijn in trek. Ze bieden bedrijven een manier om gezamenlijk efficiënter gebruik te maken van schaarse netcapaciteit. Hoe kan een groep ondernemers samen hun transportrechten met de netbeheerder regelen? Om te beginnen vergt dit dat zij zich verenigen in bijv. een besloten vennootschap of een energiecoöperatie. Die maakt afspraken met de netbeheerder. Verschillende contractvormen zijn mogelijk.

Groeps-CBC

Je kunt als groep een capaciteitsbeperkend contract (CBC) afsluiten om gezamenlijk netbelasting te verminderen.

  • Individuele transportrechten blijven hierbij in stand, maar daarnaast krijgt de energiehub een collectieve vermogensgrens.
  • Collectief kan door congestiemanagement diensten leveren aan de netbeheerder en op verzoek de elektriciteitsafname (of -invoeding) aan passen.
  • Deze vorm is alleen geschikt voor gevestigde ondernemers en niet om nieuwkomers op een bedrijventerrein aan transportcapaciteit te helpen.
  • Voorbeelden zijn Energiecooperatie Amsterdamse Haven en Groepscontract REC Tholen en Stedin.

Groeps-TO

Bij een groepstransportovereenkomst krijgt een groep aangeslotenen een collectieve transportcapaciteit toebedeeld.

  • Individuele transportrechten vervallen (na drie jaar) en in plaats daarvan komt nieuw, vast gezamenlijk transportrecht.
  • De verdeling van het groepstransportrecht wordt door de groep zelf bepaald. Het is aan de groep om samen binnen de toegekende transportcapaciteit te blijven.
  • Deze vorm kan aantrekkelijk zijn voor nieuwkomers of ondernemers die willen groeien.
  • Voorbeelden zijn bedrijventerrein Hessenpoort in Zwolle.

Gesloten distributiesysteem

In enkele gevallen kan een GDS overwogen worden, voorheen ook wel aangeduid als privaat net.

  • Om een GDS te vestigen is een ontheffing nodig, zodat een private partij zelf de stroomkabels kan beheren.
  • Het GDS heeft dan een eigen netwerk met een aansluitpunt op het publieke net. De netbeheerder van de GDS heeft hiervoor een aansluitings- en transportovereenkomst met de netbeheerder.
  • De verdeling van de transportrechten binnen de GDS is aan aangeslotenen en de netbeheerder van de GDS.

Gezamenlijke aansluitingen

(bekender als cable pooling) waren al mogelijk om opwek en opslag achter een aansluiting te combineren om piekbelasting te verkleinen. Met de nieuwe Energiewet is cable pooling mogelijk voor alle soorten afnemers.

  • Eigenaren van installaties voor productie, opslag, conversie en verbruik hebben een gezamenlijke aansluitings- en transportovereenkomst bij de netbeheerder.
  • Een aansluiting delen kan bij maximaal 2 MVA en voor maximaal 4 installaties (WOZ-objecten), die bij elkaar moeten liggen.
  • Partijen die op deze manier een aansluiting delen moeten zich als een partij gedragen. Via de MLOEA-regeling (Meerdere Leveranciers Op Een Aansluiting) kunnen eigenaren van installaties hun eigen leverancier(s) contracteren – elk met eigen meetpunt op de aansluiting.

Kortom, er zijn voldoende contractuele mogelijkheden om collectief energiemanagement op bedrijventerreinen vorm te geven. Het zal interessant zijn te volgen welke favoriet zullen zijn.

Over Heleen

Met veel plezier werk ik als zelfstandig adviseur energietransitie voor overheden, bedrijven en andere partijen. In mijn advieswerk bouw ik op ruim twintig jaar ervaring in een reeks aan organisaties en met uiteenlopende energiethema’s.

Als consultant bij TNO en Guidehouse deed ik veel strategisch en beleidsvoorbereidend werk rond energie en klimaat voor o.a. de Europese Commissie, ministeries, energiebedrijven, ontwikkelings- en commerciële banken.

Bij netbeheerder TenneT werkte ik aan flexibilisering van het energiesysteem ten behoeve van balanshandhaving en congestiemanagement, met aandacht voor industriële vraagsturing en energieopslag en voor mogelijkheden van collectief energiemanagement binnen energy hubs op bedrijventerreinen.

Gerelateerde blogs

Shell: Vol gas op scope 3!?

Shell: Vol gas op scope 3!?

In november 2024 won Shell het hoger beroep tegen Milieudefensie. Het hof vond dat Shell niet gehouden kan worden aan een specifieke uitstootreductie. Shell wil echter wel zijn best doen voor het klimaat en wil in 2050 een “net-zero energy business” zijn. Dit betekent...

Lees meer
Groene waterstof: Eggs in two baskets

Groene waterstof: Eggs in two baskets

In het Financieele Dagblad werd eind januari '25 de olifant in de kamer benoemd: Nederland verwacht teveel van zijn groene-waterstofproductie. Het vorige kabinet ambieerde voor 2032 8 GW aan elektrolysecapaciteit - een verdubbeling van het doel uit het Klimaatakkoord...

Lees meer
Elektriciteitskosten in industrie: Europa is de weg

Elektriciteitskosten in industrie: Europa is de weg

De elektriciteitsrekening, inclusief de nettarieven, is voor grootverbruikers in Nederland flink hoger dan daarbuiten, aldus een Kamerbrief van de ministers van EZK. Is het een goed idee daarom nettarieven voor het bedrijfsleven te harmoniseren met buurlanden? Het...

Lees meer